در هفته‌های گذشته بار دیگر زمزمه عملیات دیگری از سوی ترکیه در مناطق شمالی و شمال شرق سوریه علیه شبه‌نظامیان کُرد به گوش می‌رسید و شرایط میدانی نیز حوادث جدیدی را تجربه کرده است.
با این حال، یک منبع مطلع در میان گروهک «الجیش الوطنی السوری» به وبگاه العربی الجدید اخبار جدیدی رساند. شب گذشته نشستی میان فرماندهان نظامی ترکیه و سرکردگان گروهک‌ها در منطقه «حوار کلس» در مرز سوریه با ترکیه برگزار شد. ترک‌ها به فرماندهان گروهک‌ها گفته‌اند که هنوز قصد آغاز عملیات را ندارد و زمان آن فعلا مشخص نیست.
طبق نظر وی، به نظر می‌رسد که مخالفت منطقه‌ای و جهانی آنکارا را مجبور کرده تا عملیات نظامی خود را به تأخیر بیندازد. عملیاتی که انگار با هدف بازگرداندن تعداد زیادی از پناهندگان سوری و عقب‌تر راندن شبه‌نظامیان کُرد از مرز ترکیه انجام خواهد شد.
عملیات در حالی به تأخیر افتاد که محورها و مراحل عملیات در نشستی که روز قبل از آن برگزار گردید، مشخص شد. قرار بود تا در مرحله اول در حومه حلب شمالی به منطقه عملیاتی “سپر فرات” برسد و در شرق فرات نیز به منطقه عملیاتی “چشمه صلح” منتهی شود.
کوبانی؛ اولویت ترکیه
تسلط بر کوبانی اولویت ترکیه است و عملیات قرار بود تا از منطقه «کوبانی» (عین العرب) در مرز با ترکیه آغاز شود. و مناطق تحت اشغال ارتش آزاد را از یکدیگر جدا کند.
او همچنین گفت که در مرحله دوم قرار بود تا عملیات علیه ارتش سوریه در غرب حلب در مناطق «قبتان الجبل»، «عینجاره» و «سپاه ۴۶» ادامه یابد. که طبق نظر او نیروهای حامی ایران در آنجا در کنار نظامیان ارتش سوریه مستقر هستند.
در دنیاب بیشتر بخوانید
این منبع معارض سوری در این راستا به العربی الجدید گفت که در سایه کاهش توجه روسیه به سوریه در پی جنگ اوکراین و بهره‌برداری آنکارا از نیاز غرب برای موافقتش با توسعه ناتو، ترکیه کوبانی را هدف اول خود قرار داد، اما توافقات و تفاهمات منطقه‌ای و بین‌المللی بر خلاف این موضوع پیش رفته است.
کوبانی (عین العرب) در شرق فرات و در نزدیکی مرز ترکیه واقع می‌باشد و جزو استان حلب به شمار می‌رود و صدها روستای عرب‌نشین و کردنشین دارد. این شهر در اواخر سال ۲۰۱۴ نیز در معرض یورش گروهک تکفیری داعش بود، اما یگان‌های مدافع خلقه (ypg) با کمک گروهک‌های معارض و با پشتیبانی هوایی ائتلاف آمریکایی جلوی داعش را گرفته و مانع سقوط شهر شدند.
این شهر از سال ۲۰۱۲ در اشغال شبه‌نظامیان کُرد قرار دارد و از مهم‌ترین مناطق کردنشین سوریه محسوب می‌شود.
عدم چراغ سبز آمریکا
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه دوشنبه گذشته، گفت که کشورش به زودی گام‌های جدیدی برای تکمیل اقدامات خود در راستای ایجاد منطقه امن به عمق ۳۰ کیلومتر در خاک سوریه خواهد برداشت.
خبرگزاری آناتولی در این باره نوشت که ترکیه موفق نشده است تا چراغ سبز آمریکا را برای آغاز عملیات نظامی در شمال سوریه به دست آورد. این مسأله موجب شده تا آنکارا منتظر بماند و همزمان نیز گروههای سیاسی کُرد (راستگرا) نیز با هرگونه عملیات نظامی در سوریه مخالفت کرده‌اند.
به عقیده او هرگونه عملیات نظامی جدید موجب افزایش غم و مشکلات مردم سوریه می‌شود. همچنین بحران را پیچیده‌تر می‌کند و هیچ تأثیری بر ثبات و امنیت شهروندان نخواهد داشت. بلکه بیشتر موجب آواره شدن تعداد زیادی می‌شود که پیش از این در عفرین، رأس العین و تل ابیض شاهد بودیم.
برای دولت ترکیه مهم است که به مسائل داخلی خود در داخل مرزهای کشورش رسیدگی و برای راه حل سیاسی در سوریه تلاش کند. تا دولتی بسازد که بیانگر همه مردمش باشد و به حقوق شهروندانش احترام بگذارد. احترام به کشورهای همسایه و حاکمیت آن‌ها روابطی را ایجاد می‌کند که در خدمت رفاه و پیشرفت مردم منطقه است.»
همزمان فضای عمومی جامعه کرد سوریه از عملیات جدید ترکیه مشابه آن‌چه در سال ۲۰۱۸ در عفرین روی داد در نگرانی به سر می‌برد. هزاران نفری که مجبور شدند به سمت منطقه «تل رفعت» و محله‌های «الاشرفیه» و «الشیخ مقصو» در شهر حلب و شهرک‌های شرق فرات فرار کنند.
روسیه مخالف است
رئیس بخش تحلیل سیاست در مرکز پژوهش‌های «گفت‌وگوی سوریه»، به العربی حرف های جالبی زد. اگر روسیه همچون سال ۲۰۱۸ در مورد عفرین خود را کنار می‌کشید، ترکیه می‌توانست در مناطق تحت نفوذ روسیه در غرب یا شرق فرات عملیات کند. اما این اتفاق تا این لحظه نیفتاده است. بر عکس مسکو اخیرا با هدف قرار دادن موشک‌های هوا به هوا در آسمان و همراهی بالگردهای روسی با گشتی‌های قسد در شمال شرق سوریه، پیام واضحی به آنکارا داد.
امنیت ملی ترکیه
العربی الجدید در ادامه نوشت که ترکیه به دو دلیل این عملیات را یک نیاز فوری برای امنیت ملی می‌داند. اولی مربوط به حفاظت از مرزهای جنوبی خود و در مجاورت سوریه با توجه به گسترش گروههای کُرد، به‌ویژه «نیروهای دموکراتیک سوریه» (SDF) است. دلیل دوم در تمایل اردوغان برای بازگرداندن یک میلیون آواره سوری از کشورش به شمال سوریه یا منطقه امنی است. او می‌خواهد با گسترش حوزه نفوذ و کنترل ترکیه با مخالفان در شمال در آنجا ایجاد کند.
هر دوی این نتایج، موقعیت اردوغان و حزب عدالت و توسعه را بهبود می‌بخشد. آن هم در خلال انتخابات تابستان سال آتی به ویژه در سایه تنش در جامعه ترکیه به دلیل طولانی شدن بحران سوریه! اما بنظر هنوز موعد آغاز عملیات مشخص نیست و به همین دلیل است که از شدت سخنان مقامات ترکیه در روزهای گذشته کاسته شده است.
